Κατά τη διάρκεια αυτής της ιστορικής διαδρομής εντοπίζουμε ιστορικά σημεία της πόλης στα οποία έλαβαν χώρα αξιομνημόνευτα γεγονότα που καλό είναι να τα γνωρίζουν οι επισκέπτες. Επιπροσθέτως, εξιστορούνται η προετοιμασία της άμυνας της πόλης, οι πολιορκίες, η Έξοδος και τα γεγονότα που επακολούθησαν αυτής.
Με αφετηρία τον Τοπικό Κόμβο_Local HUB , κατευθυνόμαστε προς το Ιερό Ταφείο των πολιορκημένων, τον Κήπο των Ηρώων.
Στον Κήπο των Ηρώων αναφερόμαστε στο χρονικό δημιουργίας του χώρου, των κεντρικών μνημείων και της οχύρωσης. Στη συνέχεια γίνεται εξιστόρηση των πολιορκιών, της Εξόδου, των γεγονότων που επακολούθησαν αυτής και του ρόλου που έπαιξε η άμυνα και η Έξοδος του Μεσολογγίου ως προς την παράταση και τελική έκβαση της Επανάστασης.
Ακολούθως, κινούμαστε παραπλεύρως της νότιας και δυτικής περίφραξης του Κήπου, ώστε να σταθούμε στην (ν)τάπια – προμαχώνα – του Φραγκλίνου ή «Τερρίμπιλε».
Εν συνεχεία κινούμαστε παραπλεύρως του βόρειου τείχους της πόλης που ανεγέρθη στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Όθωνος.
Περνώντας κάτω από την πύλη, αναφερόμαστε στη δημιουργία του υπέροχου κτηρίου του παλαιού νοσοκομείου προσπαθώντας να εξηγήσουμε τον λόγο που έφτασε στη σημερινή κατάσταση.
Επόμενη στάση μας, ο προσφάτως διαμορφωμένος χώρος του τάφου του επισκόπου των Ρωγών και Κοζύλης, Ιωσήφ.
Διασχίζοντας το κέντρο της πόλης, κατευθυνόμαστε προς το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης του δήμου, δηλαδή τη δημοτική Πινακοθήκη. Εκεί, παρουσιάζονται και ερμηνεύονται έργα τέχνης που αφορούν στις πολιορκίες και στην έξοδο. Επιπλέον θαυμάζουμε όπλα και χρηστικά αντικείμενα εκείνης της εποχής.
Μέσω των κεντρικών πεζοδρομημένων δρόμων της πόλης, φθάνουμε στο κεντρικό κτήριο του πολιτιστικού οργανισμού της «Διεξόδου» που στεγάζεται στο προεπαναστατικό οίκημα όπου γεννήθηκε και έζησε μέχρι τον θάνατό του, ο επιλεγμένος από τους συντοπίτες του, αρχηγός των Μεσολογγιτών, Αθανάσιος Ραζηκότσικας. Στον καλλίτερα μουσειολογικά διαμορφωμένο χώρο του Μεσολογγίου, θαυμάζουμε τα εκθέματα της μόνιμης συλλογής όπως επίσης και των εκάστοτε περιοδικών εκθέσεων ενώ δίδεται η δυνατότητα στους επισκέπτες να προμηθευτούν υψηλής αισθητικής τεχνουργήματα και ιστορικές εκδόσεις.
Εν συνεχεία, μετακινούμαστε προς το παλαιότερο από τα τρία προεπαναστατικά σπίτια του Μεσολογγίου, χτισμένο το 1708. Ακολουθεί εξιστόρηση της ζωής του Κωστή Παλαμά.
Επόμενη στάση στο ανακαινισμένο από το 2016, από τη βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων γειτονικό Μουσείο της οικογένειας Τρικούπη, όπου εξιστορούνται η ζωή και το έργο της σημαντικότερης πολιτικής προσωπικότητας του 19ου αιώνος.
Από το οδοιπορικό μας δεν μπορεί να λείψει το σημείο όπου βρίσκεται από το 1962 ομοίωμα του ιστορικού ανεμόμυλου στον οποίο κατέφυγαν ο επίσκοπος Ιωσήφ μαζί με άλλα 15 ή 16 άτομα και ανατίναξαν μιάμιση ημέρα μετά την Έξοδο.
Κλείνοντας, επισκεπτόμαστε τη νησίδα της Κλείσοβας, όπου 15 ημέρες πριν την Έξοδο, έλαβε χώρα η τελευταία νικηφόρος και μεγαλειώδης μάχη των πολιορκημένων, όταν 131 υπερασπιστές κατάφεραν και απέκρουσαν ολοήμερες επιθέσεις 2500 Τούρκων και 3500 Αιγυπτίων.
Σχεδιασμός Διαδρομής
Κείμενα: Γεώργιος Ευστρ. Αποστολάκος – Διπλωματούχος ξεναγός – δάσκαλος φωνητικής & ορθοφωνίας.