Ζυγός. Απ’ τα γραφικά ορεινά χωριά, στο δάσος με τις αιωνόβιες βελανιδιές και στο φαράγγι με την ιστορία αγιογραφημένη στα σπήλαια.
Σύντομη περιγραφή
Ο Αράκυνθος ή Ζυγός, στην ντοπιολαλιά, είναι το βουνό που στεφανώνει απο τα βόρεια και χαρακτηρίζει το τοπίο του Μεσολογγίου. Δεν είναι ψηλό βουνό αλλα έχει έντονο χαρακτήρα και ποικίλα φυσικά χαρίσματα. Τα δύο κυρίαρχα πετρώματα του βουνού, δηλαδή οι φλύσχες και οι ασβεστόλιθοι, διαμορφώνουν δύο αντίστοιχους, διακριτούς χαρακτήρες, τους οποίους θα ακολουθήσουμε στην πορεία μας. Αφού ανέβουμε στο γραφικό ορεινό χωριό Ελληνικά, θα περπατήσουμε στο δάσος με τις αιωνόβιες πλατύφυλλες βελανιδιές, τους δρυοκολάπτες, τα δασόπουλα, τις ορχιδέες και τα μανιτάρια. Κατόπιν, απ’ τον οικισμό Κάτω Αμπέλια, θα ακολουθήσουμε το ιστορικό μονοπάτι μέσα από φαράγγι. Στο πετρώδες τοπίο θα μοσχοβολούν τα αρωματικά βότανα. Η φιδίσια πορεία του μονοπατιού προσφέρει άπλετη θέα προς το Ιόνιο και την ευρύτερη περιοχή. Θα καταλήξουμε στη βάση γκρεμού, όπου συναντούμε σπήλαιο, εντός του οποίου ιδρύθηκε στα τέλη του 10ου αιώνα η κοινοβιακή μονή του Αγίου Νικολάου Κρεμαστού. Ανεκτίμητης αξίας αγιογραφίες κοσμούν τα τοιχώματα του σπηλαίου. Στην πορεία μας, τα κουδούνια των αιγοπροβάτων θα αχολογούν στον αέρα, ενώ τα όρνια από ψηλά θα επιτηρούν.
Εκτεταμένη περιγραφή
Η πρώτη διαδρομή που θα κάνουμε στον Αράκυνθο, ξεκινά από τα Ελληνικά. Πρόκειται για γραφικό χωριό, χτισμένο στα 750μ υψόμετρο, με πραγματικό ορεινό χαρακτήρα. Κάτω από το χωριό απλώνεται οροπέδιο με χωράφια μεταξύ των οποίων και αμπέλια, από τα οποία παράγεται η ντόπια αρχαία ποικιλία ημίγλυκου κρασιού.
Το χωριό στεφανώνει πυκνό δάσος με φυλλοβόλες Πλατύφυλλες Βελανιδιές. Το δάσος απλώνεται σε έκταση χιλιάδων στρεμμάτων, πάνω στις κορυφές και σε όλες τις βόρειες πλαγιές του βουνού. Το μονοπάτι θα μας οδηγήσει στην κορυφή Άγιος Πέτρος, στα 940 μέτρα ψηλά.
Το φθινόπωρο, θα εντυπωσιαστούμε από την πανδαισία χρωμάτων. Κοκκινοκίτρινo και πορτοκαλί χρώμα οι φυλλωσιές. Στο χούμο του εδάφους κρόκοι, κολχικά και μανιτάρια.
Το χειμώνα τα γυμνά κλαδιά των αιωνόβιων δέντρων χάσκουν στον ουρανό. Το καφετί χαλί με τα πεσμένα φύλλα ντύνει τη γη, ενώ στους κορμούς πρασινίζουν τα βρύα και οι δρυοφτέρες.
Την άνοιξη, οργασμός ζωής. Πλήθος αγριολούλουδων, διάσπαρτα παντού. Ορχιδέες, ανοιξιάτικοι κρόκοι, ανεμώνες του βουνού, γάλανθοι ντύνουν τη γη, ενώ στους βλαστούς των δέντρων τα μπουμπούκια ανοίγουν τα λαχανί φρέσκα φυλλαράκια τους. Αυτή είναι η ιδανική εποχή για να δούμε και να ακούσουμε τα δασόπουλα. Δεντροτσοπανάκοι, Γαλαζοπαπαδίτσες, Δεντροβάτες, Μεσαίοι Δρυοκολάπτες, Πράσινοι Δρυοκολάπτες, Σπίνοι, Κοκκινολαίμηδες, Κοτσύφια, Τσαλαπετεινοί, θα ηχούν τα γαμήλια τραγούδια τους. Η Γερακίνα, ο Φιδαετός και ο Σφηκιάρης είναι αρπακτικά που φωλιάζουν εδώ.
Το βουνό αποτελεί ενδιαίτημα για Ζαρκάδια, Aγριογούρουνα, Aγριόγατες, Σκίουρους, ενώ τη θερινή περίοδο η Μεσογειακή Χελώνα και η Κρασπεδοχελώνα ενδέχεται να εμφανιστούν στην πορεία μας.
Τα γιγάντια υπεραιωνόβια δέντρα στην κορυφή Άγιος Πέτρος, θα μας εντυπωσιάσουν. Εκεί θα συναντήσουμε το μεγάλο ξέφωτο-λιβάδι. Η μεγάλη πρασινόσαυρα θα λιάζεται σε κάποια πέτρα, ενώ το Σιρλοτσίχλονο κι ο Κλειδωνάς θα κελαηδούν στις λιγοστές γκορτσιές.
Επόμενος στόχος μας στον Αράκυνθο είναι το σπήλαιο του Αγίου Νικολάου Κρεμαστού. Θα φτάσουμε εκεί πεζοπορώντας πάνω σε αρχαίο αιτωλικό μονοπάτι, το οποίο ένωνε τους οικισμούς του βουνού με αυτούς των πεδινών και παράκτιων, στο Κεφαλόβρυσο και το Αιτωλικό. Η αφετηρία μας θα είναι από τον οικισμό Κάτω Αμπέλια Ελληνικών.
Το τοπίο εδώ εντελώς διαφορετικό σε σχέση με την προηγούμενη διαδρομή μας στο δάσος, παρά το ότι βρισκόμαστε σε μικρή απόσταση. Πετρώδες έδαφος, γκρεμοί, αραιή βλάστηση κυριαρχούν, ενώ κάποιο κοπάδι αιγοπροβάτων από τις ντόπιες, αρχέγονες ράτσες, θα εμφανιστεί πιθανότατα στην πορεία μας. Το μονοπάτι διέρχεται από φαράγγι. Το χειμώνα διαδοχικοί καταρράκτες ρέουν στο βάθος του φαραγγιού. Η θέα που θα έχουμε προς την πεδιάδα του Αχελώου, το μεγάλο υγρότοπο και τα νησιά του Ιονίου είναι μοναδική. Το Αιτωλικό θα φαντάζει από ψηλά σα ζωγραφιά στο τοπίο.
Το μονοπάτι θα μας οδηγήσει στο σπήλαιο του Αγίου Νικολάου Κρεμαστού, στη βάση μεγάλου γκρεμού με κάθετους κοκκινωπούς βράχους. Εκεί, στα τέλη του 10ου αιώνα ιδρύθηκε κοινοβιακή μονή που λειτούργησε έκτοτε για αιώνες. Εντυπωσιασμένοι θα αντικρίσουμε πάνω σε επίχρισμα στα τοιχώματα του σπηλαίου αγιογραφίες απαράμιλλης τέχνης, που δημιούργησαν σε δυο φάσεις, τέλη 10ου και 12ο αιώνα καλλιτέχνες επηρεασμένοι από την τεχνοτροπία της Καππαδοκίας.
Οι λιγοστές Πετροπέρδικες ενδέχεται να φτερουγίσουν στην πορεία μας, ενώ ένας εντυπωσιακός καταρράκτης 15 μέτρων αχολογά τα νερά του στο φαράγγι κοντά στη σπηλιά. Τα Όρνια από το γειτονικό φαράγγι της Κλεισούρας διέρχονται συχνά από εδώ, ενώ ένα ζευγάρι πετρίτες φωλιάζει στους γκρεμούς.
Σχεδιασμός Διαδρομής
Κείμενα: Γιάννης Ρουσόπουλος
