Skip to main content

Το Λαφριαίον ή Λάφριον ή Λόφριον ήταν το καλυδώνειο ιερό, το δεύτερο σε σπουδαιότητα και φήμη μετά το Ιερό του Απόλλωνος Θερμίου στον Θέρμο της Αιτωλίας. Βρισκόταν έξω από τα τείχη της πόλης, με την οποία συνδεόταν μέσω της λεγόμενης ιεράς οδού με τη δυτική πύλη της οχύρωσης. Οι χρονικές απαρχές του Λαφριαίου ανάγονται τουλάχιστον στη Γεωμετρική εποχή, από την οποία έχει διατηρηθεί αψιδωτό κτίσμα και χάλκινα αναθήματα (ιππάριο, πετεινός). Το ιερό είχε να κάνει με λατρευτικά δρώμενα που σχετίζονταν με τελετουργίες αφιερωμένες στην θεά Άρτεμη.

Στον κυρίως λατρευτικό χώρο βρίσκονται οι δύο σωζόμενοι αρχαϊκοί ναοί: ο μέγας «ναός της Αρτέμιδος», και ο κατά την επικρατέστερη εκδοχή, μικρός «ναός του Απόλλωνος», μπροστά στους οποίους κατέληγε η Ιερά οδός. Μπροστά από τους δύο ναούς, Αρτέμιδος και Απόλλωνος, η ανασκαφή έφερε στο φως θεμέλια από δύο κτίρια, τα πλέον παλαιότερα του Λαφριαίου ιερού: ένα ορθογώνιο κτίριο μπροστά ακριβώς από το μικρό ναό του Απόλλωνα, καθώς και ένα αψιδωτό κτίριο μπροστά από το ναό  της Αρτέμιδος, το οποίο θεωρείται εξέδρα βωμού για την τέλεση θυσιών. Στο εσωτερικό του, αυτό το «ααψιδωτό κτίσμα» έφερε τετράπλευρη «εσχάρα» πυράς από όρθιες πλάκες της ίδιας συνεπώς περιόδου το οποίο δηλώνουν τα συλλεχθέντα επί του δαπέδου και πλησίον θραύσματα πήλινων αγγείων των Γεωμετρικών χρόνων. Αυτό το «αψιδωτό κτίσμα» χρησίμευε και στη λατρεία, κρίνοντας από τα παλαιότατα ίχνη λατρείας που επιβεβαιώθηκαν από τους ανασκαφείς: συγκεκριμένα, προσφέρθηκαν ως αφιερώματα ένα χάλκινο ιππάριο και ένας πετεινός, χρονολογούμενα στους Γεωμετρικούς χρόνους.

Μπροστά στους δύο κύριους αυτούς ναούς ανοίγεται μια μικρή «πλατεία» που πρέπει να ήταν ο φυσικός χώρος όπου βρίσκονταν οι βωμοί των δύο ναών. Η τέλεση ολόκαυστων θυσιών στον φυσικό αυτό χώρο είναι επαληθεύσιμη στα υπολείμματα από στάχτες και από κόκκαλα ζώων γύρω από την περιοχή του ναού της Αρτέμιδος.

Τα  «Λαφριαία», ήταν η εορτή που διεξαγόταν  προς τιμήν της Αρτέμιδος. Το τυπικό της εορτής αυτής, όπως μας το περιγράφει ο Παυσανίας (Ελλάδος Περιήγησις, 7.18.8-13), αφορά την πόλη των Πατρών όπου μεταφέρθηκε το άγαλμα της Λαφρίας Αρτέμιδος κατά διαταγή του Οκταβιανού Αυγούστου.