Skip to main content

Σε ένα από τα νεκροταφεία της αρχαίας Καλυδώνας έχει αποκαλυφθεί από τη δεκαετία του 1920  ταφικό μνημείο, γνωστό ως Ηρώο της Καλυδώνας ή Λεόντειο. Τα ηρώα στην αρχαιότητα ήταν ταφικά μνημεία προσώπων που μετά το θάνατό τους ελάμβαναν ιδιαίτερες τιμές και λατρεύονταν ως ήρωες. Στην περίπτωση της Καλυδώνας, το πρόσωπο ήταν κάποιος Λέων που έφερε τον τίτλο «Νέος Ηρακλής», σύμφωνα με τις επιγραφές που βρέθηκαν στο κύριο δωμάτιο του κτηρίου. Το μνημείο χτίστηκε γύρω στο 100 π.Χ.

Οι ερευνητές θεωρούν τον Λέοντα πρόγονο μιας σημαντικής οικογενείας της Καλυδώνας, στον οποίο οι απόγονοί του έκαναν αφιερώσεις. Ο τίτλος «Νέος Ηρακλής» δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη, επειδή συναντάμε ανάλογα παραδείγματα χρήσης τοπικών μυθολογικών παραδόσεων για την ηρωοποίηση επιφανών ατόμων ήδη από τον 3ο αιώνα π.Χ. Το Λεόντειο δεν είναι το μοναδικό ταφικό μνημείο που περιλαμβάνει το νεκροταφείο της πόλης, πλην όμως το πιο εντυπωσιακό που έχει ανασκαφεί.

Το μνημείο αποτελεί ένα ασυνήθιστο κτήριο που μοιάζει περισσότερο με παλαίστρα παρά με Ηρώο. Η κάτοψή του είναι σχεδόν τετράγωνη με μεγάλη αυλή στο κέντρο που περιτριγυριζόταν από 28 κίονες. Εδώ γίνονταν αθλητικοί αγώνες ή άλλες εκδηλώσεις στο πλαίσιο λατρευτικών τελετών. Πιθανόν τριγύρω της αυλής να υπήρχαν χώροι ή μικρά δωμάτια στη δυτική, ανατολική και νότια πλευρά του μνημείου. Η κύρια είσοδος βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του. Στο υπόγειο ενός από τα δωμάτια υπήρχε ο τάφος-κρύπτη, πιθανώς του Λέοντος, που ελκύει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Ο υπόγειος ταφικός θάλαμος περιείχε δύο μαρμάρινες σαρκοφάγους σε μορφή κλινών, με μαρμάρινα προσκέφαλα για τους νεκρούς. Οι σαρκοφάγοι διατήρησαν την ανάγλυφη διακόσμηση κατά μίμηση χάλκινων και ξύλινων προτύπων. Ενδεχομένως, ο τάφος να αποτέλεσε τον πυρήνα γύρω από τον οποίο αναπτύχθηκε ολόκληρη η κατασκευή. Ακριβώς πάνω από την ταφική κρύπτη υπήρχε η μεγαλύτερη αίθουσα του Ηρώου. Είχε σχήμα «Τ», όπου γίνονταν οι λατρευτικές τελετουργίες. Σε αυτή την αίθουσα βρέθηκαν 11 μαρμάρινα μετάλλια που περικύκλωναν γλυπτά ηρώων και θεών που λατρεύονταν στην αρχαία Καλυδώνα και κοσμούσαν τους τοίχους του δωματίου. Μέσα στα πρόσωπα αυτά αναγνωρίστηκαν ο ήρωας Μελέαγρος, καθώς και ο Ηρακλής, ο Δίας, η Αφροδίτη και ο Έρωτας.