Skip to main content
CartClose Cart

Το πανηγύρι του Άη Συμιού

Το τελετουργικό πανηγύρι του Αη Συμιού είναι ένα πολυσύνθετο λαογραφικό φαινόμενο με χαρακτήρα κοινωνικό, ιστορικό, θρησκευτικό και συμβολικό.

Το πανηγύρι του Αη Συμιού στο Μεσολόγγι αποτελεί σημαντική συνιστώσα της πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής. Το πανηγύρι τελείται σε δύο κομβικά χρονικά σημεία του έτους, τον Φεβρουάριο και τον Μάιο/Ιούνιο· όταν οι δυνάμεις της φύσης βρίσκονται εν υπνώσει και ξεκινά η αναγέννηση, και όταν η φύση βρίσκεται στο θρίαμβό της.

”Ψυχή του πανηγυριού είναι οι παρέες

Ψυχή του πανηγυριού είναι οι παρέες των αρματωμένων, που φορούν παραδοσιακή φορεσιά και ζώνονται τα άρματα  και των καβαλαραίων που ιππεύουν άλογα. Οι παρέες απαρτίζονται μόνο από άνδρες, διαφόρων ηλικιών, κοινωνικών ομάδων και ιδεολογιών, που αλληλοσυμπληρώνονται. Κάθε παρέα έχει τον αρχηγό της, τον  πρώτο μεταξύ των ίσων, που ονομάζεται καπετάνιος.

Τα μέλη της παρέας ανταμώνουν  στα στέκια τους, πολλές φορές το χρόνο, και συζητούν για το πανηγύρι, αναπτύσσοντας ισχυρούς κοινωνικούς και συναισθηματικούς δεσμούς και πνεύμα συλλογικότητας.

Κάθε παρέα έχει τη δική της ζυγιά. Πρόκειται για ολιγομελές συγκρότημα που αποτελείται από αθίγγανους παραδοσιακούς οργανοπαίχτες, με τα αρχαιόθεν μουσικά όργανά τους (ένα νταούλι και δύο ζουρνάδες – έναν πρίμο κι έναν μπάσο).

”Το πανηγύρι του Άη Συμιού
είναι γλέντι και κατάνυξη μαζί.

Το πανηγύρι του Αη Συμιού είναι γλέντι και κατάνυξη μαζί. Η μουσική, το τραγούδι και ο χορός είναι συστατικά στοιχεία του πανηγυριού, που ενώνουν τους πανηγυριστές μεταξύ τους, αλλά και με την ευρύτερη κοινότητα. Έτσι τα βιώματα είναι συλλογικά, έντονα και υπερβατικά.

Η μουσική αποτελεί την πεμπτουσία του πανηγυριού, καθώς το νταούλι και ο ζουρνάς προκαλούν στους πανηγυριστές έντονη συγκίνηση, αναπόληση του παρελθόντος, υπαρξιακό στοχασμό και ξεσηκώνουν τη ψυχή οδηγώντας τη σε ανεξερεύνητα μονοπάτια και εντέλει σε έκσταση. 

Φεβρουάριος
Ξεκινάει το βράδυ της Υπαπαντής
Το χειμωνιάτικο πανηγύρι

Το χειμωνιάτικό πανηγύρι κατέχει  μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά των Αη Συμιωτών. Έχει πολύ λιγότερους επισκέπτες από το καλοκαιρινό, είναι  όμως πιο συντροφικό και τα μέλη είναι περισσότερο αφοσιωμένα στην παρέα. Ξεκινάει το βράδυ της Υπαπαντής και συνεχίζει ως το απόγευμα  της επομένης στον Αη Συμιό όπου γιορτάζει το ομώνυμο…
Read More

Μάιος/Ιούνιος
Κυριακή της Πεντηκοστής ως τα ξημερώματα της Τετάρτης
Το καλοκαιρινό πανηγύρι

Το καλοκαιρινό πανηγύρι γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα από την Κυριακή της Πεντηκοστής ως τα ξημερώματα της Τετάρτης. Όλα ξεκινούν με πρωτοβουλία του καπετάνιου ή της επιτροπής που έχει οριστεί υπεύθυνη για τα οργανωτικά θέματα, που προσκαλεί τα μέλη της παρέας να ανταμώσουν για να ετοιμαστεί σωστά το πανηγύρι. Κύριο μέλημα…
Read More

Προαναγγελία Πανηγυριού
Στα Στέκια της Πόλης ή σε προκαθορισμένα μαγαζιά στο Μεσολόγγι
Η προαναγγελία- κάλεσμα του επίσημου πανηγυριού

Το Σάββατο το βράδυ  γίνεται η προαναγγελία- κάλεσμα του επίσημου πανηγυριού.  τα μέλη κάθε παρέας συγκεντρώνονται σε προσυμφωνημένο σημείο κι  από εκεί ξεκινούν με πολεμικές ή διθυραμβικές ιαχές, σαν να είναι έτοιμοι να μπουν στη μάχη. Αμέσως μετά, η ζυγιά παίζει την μπατουνάδα ή μπαντουνάδα και άλλα δρομικά τραγούδια, καθώς…
Read More

1η Μέρα
Έναρξη επίσημου εορτασμού - Μεσολόγγι
Κυριακή της Πεντηκοστής Μεσημέρι

Την Κυριακή το πρωί, μετά την εκκλησία, ξεκινά ο επίσημος εορτασμός. Η ζυγιά κάθε παρέας παίρνει πρώτα τον καπετάνιο και έπειτα τους αρματωμένους από τα σπίτια τους, με συγκεκριμένο τελετουργικό. Οι γυναίκες καλοδέχονται  τον καπετάνιο και τα μέλη της παρέας που θα έρθουν στο σπίτι τους. Ανταλλάσσουν ευχές και τους…
Read More

1η Μέρα
Από τον Άγίο Σπυρίδωνα στο μοναστήρι του Άη Συμιού
Κυριακή Απόγευμα

Το απόγευμα της Κυριακής, κατά τις επτά, Οι καβαλαραίοι με τα άλογά τους και οι αρματωμένοι συγκεντρώνονται έξω από τον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα, για να  πορευτούν από εκεί, οργανωμένοι σε παρέες, στο μοναστήρι του Αη Συμιού. Οι εκπρόσωποι των συλλόγων των πανηγυριστών παραλαμβάνουν τις σημαίες από τον ιερέα…
Read More

1η Μέρα
Στο μοναστήρι του Άη Συμιού
Κυριακή Βράδυ

Πλήθος τσιγγάνων  έχει κατασκηνώσει στο χώρο του μοναστηριού· πρωτίστως οι φαμίλιες των οργανοπαικτών, αλλά και άλλες που έχουν σκοπό να βαπτίσουν τα παιδιά τους στο μοναστήρι ή απλώς να προσκυνήσουν, καθώς ο Άγιος Συμεών θεωρείται προστάτης τους. Στο χώρο του  μοναστηριού τούτη τη νυχτιά,  ντόπιοι και ξένοι συρρέουν για να…
Read More

2η Μέρα
Στο μοναστήρι του Άη Συμιού
Δευτέρα πρωί

Το πρωί της Δευτέρας τελείται Θεία Λειτουργία. Μάλιστα υπάρχει άγραφος κανόνας να σταματούν τα όργανα μόλις χτυπήσει η καμπάνα. Μετά την απόλυση, μια επιτροπή από τους πανηγυριστές παίρνει τον δίσκο με τα κόλλυβα και ανηφορίζει προς τονΜεγάλο Σταυρό, όπου τελείται τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων. Ακολούθως, οι ιερείς επιστρέφουν στο μοναστήρι…
Read More

2η Μέρα
Επιστροφή στη πόλη στο Μεσολόγγι
Δευτέρα Απόγευμα

Η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, κοντά στο στρατόπεδο, είναι το σημείο εκκίνησης. Την ώρα του δειλινού, σχηματίζεται η πομπή, πάλι με την ίδια διάταξη. Η πόλη τους υποδέχεται σαν νικητές.  Ο Κώνστας μιλά για «πάνδημη υποδοχή τους στην είσοδο της πόλης». Το πλήθος του κόσμου, που παρακολουθεί αυτό το υπέροχο…
Read More

3η Μέρα
Στο νησάκι της Κλείσοβας
Τρίτη Απόγευμα

Την Τρίτη, ανήμερα της Αγίας Τριάδος, γιορτάζει το ομώνυμο εκκλησάκι στο ιστορικό νησάκι της Κλείσοβας. Το πρωί τελείται θεία λειτουργία. Το απόγευμα μια αντιπροσωπεία από λίγες παρέες πανηγυριστών  και πλήθος κόσμου, μεταβαίνουν στο νησάκι με γαΐτες και πριάρια για να προσκυνήσουν και να αποδώσουν τιμές στους εκεί πεσόντες αγωνιστές. Το…
Read More

3η Μέρα
Αποχαιρετιστήριο δείπνο στο Μεσολόγγι
Τρίτη Βράδυ

Το βράδυ της Τρίτης γίνεται το αποχαιρετιστήριο δείπνο και η επανένωση με την οικογένεια. Μέχρι τώρα, η παρέα διασκέδαζε μόνη της στο δικό της τραπέζι, ενώ τα μέλη των οικογενειών τους κάθονταν σε διπλανά τραπέζια. Η διασκέδαση φτάνει μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Ο κύκλος  του πανηγυριού τελειώνει όπως άρχισε.…
Read More

Σχεδιασμός Διαδρομής

Κείμενα: Ομάδα Παράδοσης

Κείμενο: Ελένη Καρανικόλα-  Τσουβέλα

Επιμέλεια κειμένου: Ελένη Συντίλα – Μιλτιάδης Ζαβέρδας

Πηγές:

  • Ελένη Καρανικόλα- Τσουβέλα,Το πανηγύρι του Αϊ-Συμιού στο Μεσολόγγι Ιστορική,Κοινωνική και Παιδαγωγική διερεύνηση, διδακτορική  διατριβή, Φλώρινα, 2016
  • Καβάγιας Αριστείδης Ξ., Στο πανηγύρι τ’ Αη-Συμιού. Με το νταούλι και με το ζουρνά, Μεσολόγγι: Καβάγια, 2007.
  • Φιλιππόπουλος Νικήτας Χρ., Το πανηγύρι τ’ Άη-Συμιού, Μεσολόγγι: Ντάπια, 2001.
  • Γκόρπας Θωμάς, Γκόρπας Βησσαρίων, Το πανηγύρι τ’ Αη-Συμιού: μια Μεσολογγίτικη λαογραφία, Αθήνα: Ζυγός, 1972.
  • Άπαντα Κ.Σ. Κώνστα, (Επιμ ,Θ. Μ. Πολίτη), Αθήνα: Μαυρίδης, 1994
  • Αιτωλοακαρνανική και  Ευρυτανική Εγκυκλοπαίδεια

Πάρε μέρος στην Καταγραφή

Επικοινώνησε μαζί μας

Υποστήριξε τη δράση μας!

Κάνε μία δωρεά